Sophie haar moeder is ook verdrietig. Heeft zij haar kind haar vader ontnomen? De verhalen komen pas jaren later. Tot op de dag van vandaag lijkt haar moeder de scheiding niet te hebben verwerkt, ze is nog steeds boos. “Jouw vader wilde dat je mee op vakantie ging maar ik wilde het niet. Hij had ons immers verlaten voor die andere vrouw, hoe heeft hij het kunnen doen?“ Vader heeft netjes voldaan aan de alimentatie en betaalde de studiekosten van zijn kind. Op latere leeftijd heeft Sophie zelf contact gezocht met haar vader. Helaas blijkt er weinig tijd voor elkaar en heeft hij een nieuw gezin gesticht waardoor zij elkaar maar een enkele keer per jaar zien. Haar vader is in totaal drie keer bij haar thuis geweest toen ze opgroeiende kinderen had. En nu gaat hij dood.

Het intense verdriet komt pas na het overlijden…. Een aantal weken na de begrafenis gaat zij terug naar zijn graf en legt zij 40 rozen neer…

Een waargebeurd, zeer verdrietig verhaal. Er zijn véél meer kinderen waarbij een van de ouders het contact met de andere ouder min of meer belemmert. We spreken dan van ouderonthechting, ook wel Parental Alienation Syndrome (P.A.S.) genoemd. Dit is het proces van verzwakken of verbreken van een voorheen gezonde hechtingsband met een van de ouders ten gunste van de andere ouder.

Waarom doen ouders aan ouderonthechting?

Er zijn verschillende redenen waarom de ene ouder de andere buitensluit. Het kan te maken hebben met de eigen jeugdervaringen waardoor de angst ontstaat om het kind te verliezen. Ouderonthechting kan echter ook het gevolg zijn van kwetsuren opgelopen tijdens de scheiding. Zoals zich gekrenkt voelen, boos of jaloers zijn om een nieuwe partner die in beeld is gekomen. Er kan ook rancune bestaan over financiën of materiële zaken.

Waarom wil het onthechte kind de andere ouder niet meer zien?

De ene ouder zorgt dat het kind een negatieve perceptie krijgt door negatief te praten over de andere ouder, medelijden en schuldgevoel op te wekken of het kind van onjuiste informatie voorzien. Frustraties over de andere ouder worden geprojecteerd op het kind.

Het kind gaat uiteindelijk geloven wat de ene ouder zegt over de ander en gaat handelen vanuit de gedachte dat de laatste slecht is. Dit is een coping-mechanisme wat het kind enkel en alleen toepast om te kunnen overleven bij de “goede” ouder. Het lukt het kind dan ook niet meer om anders naar de “slechte” ouder te kijken. Ook kan het kind zich loyaal voelen aan de “goede” ouder omdat deze in praktijk vaak voor hem/haar zorgt.

Doen ouders dit bewust?

Nee, in de meeste gevallen niet. Mensen in scheiding zijn soms volledig “de weg kwijt”. Er is hen veel leed overkomen en hoewel zij denken in het belang van hun kind te handelen, laten zij zich in belangrijke mate door eigen emoties leiden.

Wat betekent dit voor het kind op korte en langere termijn?

De gevolgen voor kinderen die een van hun ouders niet meer zien zijn ernstig. Te denken valt aan psychische en lichamelijke gevolgen. Op korte termijn kan een kind zich meer in zichzelf keren, het kan verdrietig en angstig worden. Ook kan het kind zich juist naar buiten richten en zijn woede gaan afreageren. Schoolprestaties en de algehele ontwikkeling van het kind kunnen achter blijven.

Op latere leeftijd hebben zij vaak weinig zelfvertrouwen en kunnen zij vaak slecht omgaan met relatieproblemen. Ook kunnen zij depressief of angstig worden en liggen vaak problemen met alcohol of drugs op de loer. Tenslotte kunnen schuldgevoelens naar de verstoten ouder ontstaan met alle gevolgen vandien.

Hoe vaak komt het voor?

De Universiteit van Amsterdam en het Centraal Bureau voor de Statistiek brachten in oktober 2018 nieuwe cijfers hierover naar buiten: 1 op de 5 kinderen heeft na een scheiding geen contact meer met vader en 1 op de 20 niet meer met de moeder.

Hoe kan ouderonthechting worden voorkomen?

Primaire gevoelens zoals jaloezie, rancune, haat en boosheid zijn vernietigend voor een goede afwikkeling van de scheiding en een gezonde start van een nieuwe levensfase. In een vroeg stadium van de scheiding is het belangrijk dat ouders hulp krijgen bij het verwerken en neutraliseren van hun emoties. Hierdoor kan een complexe scheiding worden voorkomen en daarmee de kans op onthechting van een van de ouders.

Mijn boodschap:

Besef hoeveel schade je je kind toebrengt door het contact te belemmeren met de andere ouder. Gun je kind die andere ouder en zet je eigen gevoelens ten opzichte van je ex-partner (hoe moeilijk het ook is) opzij. Jij gaat/bent gescheiden! Niet je kind… En bedenk dat een kind het recht heeft om met beide ouders een band op te bouwen en van beide ouders mag houden!

Vind je dit allemaal lastig? Heel begrijpelijk…!

Ervaar je zelf veel spanning en zou je willen leren je emoties te neutraliseren?

Heb je het gevoel dat je kind er veel last van heeft en wil je dit verbeteren?

Ik help je heel graag.

Succesvol Scheiden Nederland I scheidingscoach Mireille de Vries